Żadne przepisy nie regulują, od jakiej kwoty możliwa jest zapłata za zakupy kartą płatniczą. Prawo bankowe kwestię płatności kartami reguluje w sposób ogólnikowy. Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych w art. 8 wskazuje na elementy umowy pomiędzy agentem rozliczeniowym a akceptantem, czyli sklepem. Przepis ten nie zawiera zamkniętego katalogu i wskazuje, że warunki odmowy przyjęcia płatności kartą przez sprzedawcę reguluje zawarta między nim a bankiem umowa. Kolejny artykuł przywołanej umowy, to jest art. 9 wskazuje na przypadki, kiedy można takiej odmowy dokonać. Jednak wskazuje on tylko niektóre sytuacje, poprzez użycie określenia „w szczególności”, co oznacza, iż nie ma on charakteru zamkniętego. Wydaje się, że w sytuacji, gdy sprzedawca odmawia przyjęcia płatności kartą poniżej np. 5 zł, jeśli nie zawarł takiej klauzuli w umowie z bankiem, działa on bezprawnie. Zgodnie z zasadą swobody umów wprowadzenie takiej klauzuli jest możliwe. Sklepy często zawierając ją określają w sposób bezpośredni, że kwota jaką można zapłacić kartą wynosi np. 10 zł. W takiej sytuacji, gdy klient chce opłacić rachunek na kwotę niższą, w terminalu pojawi się informacja, że nie można dokonać transakcji.
Ustalenie progów jest indywidualną decyzją właściciela sklepu. Jako powód takich decyzji często podaje się wysokie prowizje, nieopłacalność transakcji kartą przy niskich kwotach oraz po prostu czas. Pracownik musi poświęcić go więcej jeśli obsługuje terminal niż gdyby przyjął zwykłą transakcję gotówkową. Istotne jest jednak to, że właściciel sklepu zobowiązany jest do poinformowania klientów w sposób widoczny i jednoznaczny o ustanowieniu takiej granicy. Odbywa się to najczęściej poprzez wywieszenie tabliczki w widocznym miejscu, wskazującej na ustalony limit, np. „Płatność kartą od 20 zł”.
Nie może dochodzić do sytuacji, gdy będąc już przy kasie sprzedawca poinformuje nas, że nie przyjmie płatności kartą płatniczą. Trudno jest znaleźć wytłumaczenie takiej praktyki, ponieważ agenci rozliczeniowi najczęściej pobierają stałą opłatę procentową od każdej transakcji, która nie jest zależna od wysokości kwoty jaką płacimy.
Danuta Mazur
Powiatowy Rzecznik Konsumentów
w Świdnicy
